Μουσεία

Στα θρανία του αρχαίου γυμνασίου της Παλαιόπολης Άνδρου.

Ο Σώζων, ο Αύλος, ο Φιλήμων, ο Απολλώνιος, ο Φιλόνικος είναι κάποιοι μόνο από τους εφήβους που στα ελληνιστικά χρόνια κάθισαν στα «θρανία» του γυμνασίου της Παλαιόπολης, της αρχαίας πόλης της Άνδρου. Τα ονόματά τους χαράχθηκαν σε πλάκες που αποτελούσαν την επένδυση των κτιστών εδράνων στο χώρο διδασκαλίας της πόλης και έτσι τα ονόματά τους διατηρήθηκαν στους αιώνες και έφτασαν ως τις μέρες μας. Στα ίδια «θρανία» κάθισαν πολλοί μαθητές και γι΄ αυτό φρόντιζαν να σβήνεται με απολάξευση το όνομα του αποφοίτου και να χαράσσεται στο λίθο το όνομα του νέου μαθητή. Εκτός από τους νέους που εκπαιδεύονταν στο γυμνάσιο γνωρίζουμε από επιγραφή της Παλαιόπολης και για τον «διευθυντή», τον γυμνασίαρχο που «…πεποίηται πρόνοιαν πάντων των εις το γυμνάσιον παραγινομένων…» δηλαδή φροντίζει για τους προσερχομένους στο γυμνάσιο (IG XII Suppl., 250). Θεοί προστάτες του γυμνασίου ήταν ο Ερμής και ο Ηρακλής στους οποίους προσφέρονταν θυσίες, σύμφωνα και με την παραπάνω επιγραφή του 2ου αι. π.Χ. Όμοιες αναγραφές ονομάτων εφήβων έχουν βρεθεί και σε άλλα γυμνάσια ελληνιστικών πόλεων, όπως για παράδειγμα στο γυμνάσιο της Δήλου.

Από τον τόπο εύρεσης των επιγραφών και από άλλες αρχαιολογικές ενδείξεις το Γυμνάσιο της αρχαίας Παλαιόπολης εντοπίζεται κοντά στον μικρό ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.

Τις επιγραφές «τόπων» όπως ονομάζονται («Απολλωνίου ο τόπος», δηλαδή η θέση του Απολλωνίου) μπορεί κανείς να δει στην έκθεση του μουσείου Παλαιόπολης, μαζί με άλλα αξιόλογα ευρήματα από την αρχαία Παλαιόπολη.